Op 6 oktober is het “Wetsvoorstel verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden” ter internetconsulatie aangeboden. De ministier heeft met dit wetsvoorstel als doel het tegengaan (verminderen) van schijnzelfstandigheid én het tegengaan van onduidelijkheid voor zelfstandigen en werkgevenden over de wijze waarop zonder een arbeidsovereenkomst werk kan worden verricht. Gedurende deze periode konden mensen tot 10 november op dit nieuwe voorstel reageren.
In die tijd zijn er 1.111 reacties ontvangen van individuele ZZP’ers, brancheorganisaties, organisaties en werkgevers. Uit de algemene strekking van de reacties blijkt dat bijna alle partijen zich verzetten tegen de voorgestelde plannen. De beoogde verduidelijking lijkt weinig resultaat op te leveren, gezien de reacties. Daarnaast worden veel uitgangspunten ter discussie gesteld omdat onderzoeken anders laten zien, zoals het idee dat ZZP’ers net zo gemakkelijk terugkeren naar een arbeidsovereenkomst in dezelfde sector.
Om het nog verwarrender te maken, heeft het ministerie van VWS naast dit wetsvoorstel ook gewerkt aan een fiscaal kader voor de zorg. Dit fiscale kader en het nieuwe wetsvoorstel verschillen dusdanig van elkaar dat de zorgsector gezamenlijk vorige week een brief heeft gestuurd aan de minister. Hierin vragen zij om duidelijkheid over het behoud van ruimte om het fiscale kader toe te passen, gezien de problematiek op de arbeidsmarkt en het belang van continuïteit in de zorg.
Bovendien blijkt ook dat het fiscale kader is uitgesteld tot 1 juli 2024.
Adviescollege Toetsing Regeldruk
Op 9 oktober is ook het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) gevraagd om advies te geven over dit wetsvoorstel. Het ATR heeft het nieuwe wetsvoorstel beoordeeld aan de hand van de volgende punten:
- Nut en noodzaak: is er een taak voor de overheid en is regelgeving het meest aangewezen instrument?
- Zijn er minder belastende alternatieven mogelijk?
- Is gekozen voor een uitvoeringswijze die werkbaar is voor de doelgroepen die de wetgeving moeten naleven?
- Zijn de gevolgen voor de regeldruk volledig en juist in beeld gebracht?
Adviezen ATR
Op basis van deze toetsing geeft het ATR de volgende aanbevelingen:
- Het college adviseert in de toelichting een nauwkeuriger schatting van de omvang van het probleem van de schijnzelfstandigheid op te nemen
- Het college adviseert het wetsvoorstel te voorzien van een concrete en toetsbare norm met betrekking tot het verminderen van (de omvang van) het probleem van de schijnzelfstandigheid.
- Het college adviseert nader te onderbouwen dat het invullen van de voorwaarde “in dienst” met behulp van drie open normen het beoogde effect van meer duidelijkheid en rechtszekerheid gaat hebben.
- Het college adviseert om als minder belastend alternatief af te zien van het onderdeel in het wetsvoorstel waarmee een wettelijke invulling aan het begrip ‘in dienst’ is gegeven.
- Het college adviseert de werkbaarheid en doenbaarheid van het voorstel nader te onderbouwen en daarbij de bevindingen te gebruiken uit nog te voeren gesprekken met individuele werkgevenden en werknemers c.q. zelfstandigen en uit een praktijkproef.
- Het college adviseert de raming (naar beneden) bij te stellen, mocht uit de uitkomsten van gesprekken met individuele betrokkenen en de praktijkproef blijken dat de duidelijkheid van de wettelijke criteria niet toeneemt.
En nu?
Na een analyse en grondige evaluatie van alle ontvangen reacties, zal demissionair minister Van Gennip na de verkiezingen een inhoudelijke reactie geven.
Wat betreft haar zzp-beleid staat er op 25 januari 2024 een overleg met de (nieuwe) Tweede Kamer gepland, tenzij er tegen die tijd al een nieuw kabinet gevormd is.
CareMatch blijft nauwlettend op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de (voorgestelde) wet en het financieel kader, zodat we zowel opdrachtgevers als zorgverleners tijdig en effectief de juiste informatie kunnen leveren.